6 februari 2020

Waarom onze beroepsopleiding aan vorming doet

Door Dr. A.J. (Bram) Kunz

Het kost moeite om de studenten mee te krijgen. Nadenken over hun eigen christelijke wereldbeschouwing blijkt voor de meesten niet direct relevant voor hun stagedagen aan het einde van de week. Tot ik de onaangekondigde bezoeken van de onderwijsinspectie aan de orde stel. Welk antwoord heb jij als je gevraagd wordt hoe jij christelijk onderwijs geeft?

Ik wil deze toekomstige leerkrachten helpen te ontdekken wie ze zijn. En vooral ook: wie ze willen zijn. Bij Driestar hogeschool is de professionele vorming het hart van het beroepsprofiel. Wie ben je als christelijke leraar? Om het spannender te formuleren: Wat zijn je idealen, uit welke bronnen put jij en hoe wil jij christelijke leraar zijn? Studenten geven gelijk toe dat dit belangrijke vragen zijn. Tegelijk blijkt de praktijk weerbarstig. Een beroepstaak over leiding geven aan een groep leerlingen of over het ontwerpen van onderwijs komt nu eenmaal dichter bij hun leefwereld.

Beroepsopleiding

Waarom denken we als paboklas na over christelijke wereldbeschouwing? Een van de studenten vraagt het zich hardop af: “Wat kan ik hier morgen mee, als ik voor de klas sta?” Ik moet toegeven: het klinkt nogal groot. Studenten van nog geen twintig jaar die morgen voor een groep leerlingen staan, zijn misschien meer geholpen met werken aan competenties. We zijn immers een beroepsopleiding, en geen theologisch instituut.

Meer dan competentiegericht

Toch hebben we deze colleges van de professionele vormingslijn hard nodig. Als instituut, omdat ons ideaal is dat we christelijke leraren opleiden. Als student, omdat leraren meer nodig hebben dan praktische knowhow. Bovendien is het onmisbaar als we in de opleiding van leraren werken met de beroepstaken. Professionele vorming geeft daar namelijk diepte aan. Competenties zijn belangrijk, maar een christelijke lerarenopleiding heeft meer te bieden. De belangrijke vraag is immers: wat voor mens is de leraar voor de klas? Wie is die leraar die zijn vak verstaat? En vooral: ben je echt een christelijke leraar? Heb je de Heere God lief, en houd je van kinderen?

Lef

Lessen over een christelijke wereldbeschouwing komen misschien niet meteen morgen van pas. Maar ze zijn wel belangrijk. We vormen immers mensen, geen papagaaien, zou Comenius zeggen. Dat vraagt om lef: vorming is meer dan instructie hoe leraren in opleiding moeten denken. Goede vormingslessen zetten aan tot zelfstandig nadenken. En dat vraagt tijd. Daarom moeten we de vraag wat je er morgen mee kunt, durven uit te stellen. 

Verhaal

Aandacht voor vorming vraagt ook om samenwerking tussen opleidingsinstituut en stageschool. Beide moeten hetzelfde verhaal vertellen: dat werken met beroepstaken de vorming van leraren veronderstelt. We willen immers geen robot voor de klas, maar een mens van vlees en bloed. En vooral: een mens met een kloppend hart. Voor de Heere én voor leerlingen.

Praktijk

Om nog even terug te komen op de vraag wat je morgen aan vorming hebt: die vraag kon weleens actueler zijn dan we denken. Want als de inspectie morgen in je klas komt, moet je een goed verhaal hebben. En trouwens niet alleen als de onderwijsinspectie vragen stelt. Christelijk onderwijs van morgen vraagt om christelijk gevormde leraren. Het staat of valt immers niet met goede statuten of mooie onderwijsplannen, maar met wat er gebeurt als de leraar voor de klas staat. Die vraag wat je er morgen aan hebt, is toch makkelijk te beantwoorden. Je bent geroepen om christelijke leraar te zijn. 

Daarom denk ik met studenten na over christelijke levensbeschouwing. Op het eerste gehoor hebben ze daar morgen niet zoveel aan. Maar toch is de praktijk niet buiten beeld. Hoe leraren over dingen denken, bepaalt wie ze als leraar zijn . En dat maakt precies het verschil in de klas. Daarom houden we ons bij Driestar hogeschool bezig met de persoon van de christelijke leraar. Want dat vormt onze studenten.

Ook kennismaken met het unieke van de lerarenopleiding basisonderwijs bij Driestar hogeschool? Welkom op onze open dag op 15 februari.