16 maart 2021

Een kopje thee met Dikkie Dik

Door Wendy Stam

Daar is ‘ie dan: stagedag 1. Bij de peuteropvang bij mij in het dorp mag ik mijn tachtig uur praktijkleren gaan besteden. Ik heb er zin in! Over het begeleiden van peuters weet ik nog niet zoveel, terwijl in deze leeftijd de basis van opvoeding wordt gelegd.

Rond 8 uur druppelen de kindjes binnen. Rode wangetjes van de koude wind, nog niet allemaal in staat om de jas zelfstandig uit te trekken en soms nog gespannen om mama los te laten.

Mariëlle

Samen met mijn nieuwe collega’s loodsen we de kinderen naar binnen en voor je het weet zijn ze zo druk met de glijbaan en de herfsttafel dat ze mama al zijn vergeten.

Behalve Mariëlle. Als mama wegloopt, zet ze het op een brullen en ze laat zich het komende uur niet troosten. Ze laat zich op de grond vallen, ze wil niet meedoen, niet gaan zitten en al helemaal niet dat we tegen haar praten. Het is haar tweede dag: volgens mijn collega ging het de eerste dag ook zo, net zo lang tot mama terug was. Mijn collega raadt me aan om haar even te laten en me op de andere kinderen te focussen: er zijn nog 11 andere kinderen die ook aandacht verdienen en die we moeten belonen voor het feit dat ze netjes doen wat we van ze vragen.

Gespannen

Mariëlle lijkt 'de kat uit de boom kijken' zelf te hebben uitgevonden: tijdens het buitenspelen staat ze drie kwartier lang bij de zandbak te kijken hoe de andere peuters zich samen vermaken, blaadjes in de kruiwagen scheppen en rondscheuren op loopauto’s als ware formule 1-coureurs. Ik verbaas me erover dat een peuter met zo'n korte spanningsboog het zo lang weet vol te houden om enkel om zich een te kijken. Maar als ik een rondje over het plein loop, bij haar vandaan, zet ze het opnieuw op een brullen: ik mag niet weg!

Net voordat we naar binnen willen gaan, zie ik haar aarzelen om de kruiwagen te pakken. Ik hou even mijn adem in: zou ze het doen? Ik moet om mezelf lachen: ik hoef er niet zo gespannen van te zijn, maar ik hoop zo dat ik haar zie ontdooien vandaag!

Binnenspeeltijd

Tijdens een appeltje eten in de kring - ze eet haar eigen appeltje uiteindelijk toch op - begint ze weer te huilen zonder dat we precies begrijpen waarom en ze laat zich dramatisch op de grond vallen: ze wil niet op een stoel, niet naast ons zitten en ook niet op schoot.

Aan het einde van de ochtend is het binnenspeeltijd. Ze blijft – nog half snikkend - in het midden staan en kijkt naar de spelende kinderen. Na een tijdje besluit ik een nieuwe poging te doen: ik pak haar hand en neem haar mee naar het huiskamerhoekje. Ik ga op een krukje zitten en schenk mezelf thee in met het speelservies. Ze kijkt me met open mond aan als ik flink overdrijf hoe lekker mijn kopje thee is en ook nog een denkbeeldig koekje neem. Ik zet Dikkie Dik ook op een kruk en geef hem ook een kopje thee. 
En jawel, daar is ie dan! Een brede glimlach naar theedrinkende Dikkie Dik. Ik voel ook een grijns op mijn eigen gezicht komen: dit voelt als winst!

Thee met een heleboel suiker

Ze pakt de theepot, hoewel schichtig, en schenkt mij een nieuw kopje in. Ik prijs haar uitvoerig voor het heerlijke kopje thee en klop voorzichtig op het krukje als uitnodiging om te gaan zitten. Dat wil ze niet; een brug te ver. Ze loopt weg. Ik baal van mezelf.

Twee andere dames willen wel graag theedrinken met Dikkie Dik en komen bij me zitten. Ze zijn druk met het houten theezakje in het kopje dopen, koekjes uitdelen en suiker scheppen. Met een schuin oog kijk ik naar Mariëlle die haar interesse in de theetafel nog niet helemaal is verloren en op een afstandje staat toe te kijken. Langzaam komt ze weer dichterbij.

De meiden geven haar een kopje aan en ze laat kort een lachje horen. Ik trek me terug: ik blijf zitten, maar doe niet meer actief mee. De meiden nemen haar op en met nog wat wantrouwen maar met toch iets meer interesse drinkt Mariëlle kopjes thee met een heleboel suiker.

Kennis van nu

Ik weet het weer: daarom wil ik werken in dit vak. Voor die glimlach op het gezicht van elk kind.

Inmiddels ben ik bijna aan het einde gekomen van mijn eerste jaar praktijkleren en het eerste semester zit erop. Nu ik dit verhaal herbeleef merk ik pas hoeveel ik heb geleerd in de tussentijd. Ik zie dingen die ik met de kennis van nu anders had gedaan in deze situatie. Denk alleen al aan de zelfdeterminatietheorie die we in onze opleiding behandeld hebben: het is van belang een kind tegemoet te komen in zijn behoefte aan relatie, autonomie en gevoel van competentie. Dus in plaats van ‘aan het kind te gaan trekken’, had ik ook een poging kunnen doen om Mariëlles intrinsieke motivatie voor samen spelen te ontdekken en te vergroten. 

Wendy Stam

Over Wendy Stam

Wendy Stam is student Pedagogiek bij Driestar hogeschool

Heb jij het in je?

Wil jij ook leren wat ik anders had kunnen doen? Kom Pedagogiek studeren bij Driestar hogeschool!