Het is elke week weer even een omslag voor de SAM-studenten. Op maandag en dinsdag in Gouda in de schoolbanken, terwijl ze op donderdag en vrijdag als leerkracht voor de groep staan. Van zelf leren naar nadenken over hoe ze dat stimuleren bij hun leerlingen. Een inkijkje in de pedagogiekcolleges van docent Nelleke Bultje.
Maslov staat op het menu. De vraag Waarom komen kinderen in jouw klas eigenlijk naar school? levert diverse antwoorden op. ‘Om te leren’ natuurlijk, maar ook ‘omdat het moet’ scoort hoog. Eén student zegt dat ze toch ook naar school komen omdat het leuk is. Of, vult een ander aan, omdat hun vriendjes daar zijn. Of omdat de juf grapjes maakt, of hun meester mooie geschiedenisverhalen vertelt…
Tijd om naar de Pyramide van Maslov te gaan: wanneer leert een kind?
Eerste levensbehoeften
Nee, dat kinderen in een vluchtelingenkamp niet aan zelfontplooiing denken, is helder. Als je je eerste levensbehoeften, zoals eten, drinken en een dak boven je hoofd, mist, denk je nog niet aan school. We bespreken de RD-actie voor Moldavië, maar ook de kinderen die soms zonder ontbijt naar school komen en daarom niet openstaan om te ontdekken, te experimenteren en te leren, hoezeer je daar als leerkracht je best ook voor doet.
Wat ís leren eigenlijk? Wat versta jij eronder?
Omgaan met veranderingen
School is veilig en vertrouwd, of niet. Wat doet het met een groep als de situatie op school verandert, er een nieuw kind in de groep komt, een andere leerkracht invalt? Ja, sommige kinderen worden er onzeker van, zegt een student. En ja, wat dóe je dan? Kun je ook spanningen voorkomen, of zulke kinderen helpen om er beter mee om te gaan? O, zegt een klasgenoot, ik heb een jongetje die mogelijk iets van autisme heeft en bij mij gaat hij regelmatig door het lint, maar nooit bij de mijn duo-collega, heeft dat er misschien toch mee te maken dat ik niet dezelfde aanpak heb?
En of er geleerd wordt door deze studenten.
Groepsdynamiek
Herken je ze, kinderen in jouw groep die er niet bij horen? Niet populair zijn? Ja, die zijn er, maar soms ligt het ook aan hen zelf, zegt er één. Dat is interessante stof om op in te gaan. Moeten die kinderen veranderen, of de groep of kan de leerkracht hier iets betekenen? Wat kun jij doen aan deze groepsdynamiek? Dat brengt ons bij de reden waarom je zelf eigenlijk voor de klas wilt. Wil je vooral dat ze leren, dan vind je dit misschien een soft onderwerp, dáárom wilde je niet het onderwijs in! We kijken terug op onze eigen schooltijd, wie is er in het verleden zelf wel eens buitengesloten? Enkele ervaringsverhalen doen de stemming omslaan.
Complimenten en feedback
Dat heb jij ons heel goed uitgelegd zeg, dank! De student tegen wie ik dit zeg, straalt en iedereen ziet het. Prima moment om naar het niveau van je-gewaardeerd-voelen af te dalen (of op te klimmen?). We noemen het belang van complimenten, en het verschil tussen persoonsgerichte of taakgerichte feedback. In tweetallen bespreken we met elkaar hoe in eigen klassensituatie de verhouding is tussen corrigerende en waarderende opmerkingen. Soms is dat best confronterend!
Om te leren
Zelfontplooiing staat aan de top van de pyramide. Een afsluitend gesprek om dat in christelijk perspectief te zetten, wordt abrupt onderbroken door drie laatkomers. ‘Hé, wat komen jullie eigenlijk doen?’ ‘Uhhh? Nou, ja we zijn te laat hè?’ ‘Ja, dat zien we, maar waarom kom je hier eigenlijk?’ Het sociaal-wenselijk antwoord, Om te leren, wordt met hoongelach beantwoord.