16 april 2024

Mark blogt: Een schilderachtige dagopening

Door Mark van den Akker

‘Waarom zou de schilder ervoor hebben gekozen om er een hondje bij te schilderen? Denk daar maar eens even over na’, zeg ik tegen de jongens en meisjes van groep 4. Een groep van vijfentwintig kinderen kijkt aandachtig naar het schilderij op het bord.

Na een tijdje geef ik Sara* de beurt. ‘Omdat hij er lief uitziet!’, zegt ze heel puur. Eigenlijk is dit niet het antwoord waar ik naar zoek, maar ik vind het  wel een heel eerlijk en mooi antwoord. 

‘Dat heb je goed gezien! Maar waarom zou het hondje er dan bijgeschilderd zijn? Alleen omdat hij er lief uitziet?’ Dit geeft de kinderen veel stof tot nadenken. Vragend kijken de leerlingen mij aan. ‘Een hondje is zijn baasje altijd trouw. Denk maar aan je eigen hond als je die thuis hebt. Hij luistert eigenlijk altijd naar je. En zo was Johannes de Doper eigenlijk ook heel trouw. Hij was trouw aan de Heere Jezus.’

Schilderij geboorte Johannes de DoperBartolomé Esteban Murillo: De geboorte van Johannes de Doper (1655).

Terwijl ik dat vertel, voel ik als het ware dat de kinderen deze informatie tot zich nemen. Naar een schilderij kijken doen ze immers niet iedere dag. 

Meteen steekt Jesse* zijn vinger omhoog: ‘Maar meester, wat betekent dat goud om het hoofd van die baby dan?’ ‘Wat een goede vraag, Jesse!’, antwoord ik. ‘Wie denk je dat die baby is?’ Meteen zie ik meerdere vingers de lucht in gaan en al snel komen we tot de conclusie dat het hier om Johannes de Doper gaat. 

‘Die krans met stralen om het hoofd van Johannes noemen we ook wel een aureool. Dat is een moeilijk woord dat je snel weer mag vergeten. Maar zo laat de schilder zien dat hij een belangrijk persoon heeft geschilderd. Kunnen jullie mij vertellen waarom Johannes de Doper een belangrijk persoon is in de Bijbel?’ 

Al snel gaan de vingers de lucht in. ‘Johannes de Doper was de voorloper van de Heere Jezus.’ En: ‘Johannes de Doper riep: ‘Zie het Lam van God dat de zonden der wereld wegneemt!’ En zo komen we er samen achter dat dit schilderij ons veel te leren heeft.

Kunst en kids

Het kijken naar een schilderij tijdens de dagopening en het bespreken hiervan is niet iets wat je iedere dag ziet op een basisschool. Toch is het één van de vele dingen die ik vanuit de minor Kunst en Kids heb mogen meenemen naar mijn eigen onderwijspraktijk. 

Toen ik in het derde leerjaar van de pabo een minor moest kiezen was dat voor mij niet zo moeilijk. Ik kan ontzettend genieten van kunst en ben een fervent muziekliefhebber. De keuze voor de minor Kunst en Kids was dan ook snel gemaakt.

Cultuureducatie als spiegel

Ik kwam er al snel achter dat deze minor meer bood dan alleen handvatten voor het geven van kunstbeschouwingslessen. Ik leerde namelijk dat kunst- en cultuureducatie méér is dan dat: namelijk het de kinderen leren waarderen van muziek, beeldende vorming, erfgoededucatie, grafische vormgeving en nog veel meer. 

Cultuuronderwijs betekent dat je de leerlingen de verschillende cultuuruitingen laat ervaren: Wat zie ik nu? Wat hoor ik nu? Maar ook dat je de leerlingen leert om zich aan de cultuuruitingen te spiegelen: Wat vind ik hiervan? Wat herken ik hierin? Wat juist niet? 

En zo draagt cultuuronderwijs bij het doel van het onderwijs: Het vormen van een persoon die zich klaar maakt om deel te kunnen nemen aan de grotere maatschappij. Een maatschappij die gevuld is met vele verschillende cultuuruitingen.

*namen zijn geanonimiseerd

Mark van den Akker

Over Mark van den Akker

Mark van den Akker is vierdejaarsstudent pabo (blokvariant).

Open collegedagen: 22-26 april

Kennismaken met de opleidingen van Driestar hogeschool? Je bent van harte welkom om een dag mee te lopen. Aanmelden kan nu!

Meld je nu aan